ورق ضد سایش

به طور کلی به فرآیند لغزش دو سطح روی یکدیگر را سایش می گویند. یکی از انواع ورق های مورد استفاده در صنعت، ورق های ضد سایش هستند و همانطور که از نامشان پیداست در برابر سایش مقاوم هستند. در ادامه نگاه دقیق تری به ورق ضد سایش، ویژگی ها و کاربردهای آن خواهیم داشت.

ورق ضد سایش که به ورق فولادی هاردوکس نیز معروف است، یک ورق آلیاژی با کربن بالا است که کربن موجود در آن ورق را سخت و محکم می کند.

هر چه مقدار کربن در ورق آلیاژی بیشتر باشد، استحکام و خاصیت ضد سایش آن بیشتر می شود. از روش نورد در تولید ورق های ضد سایش استفاده می شود. در ترکیب شیمیایی ورق ضد سایش دو عنصر مهم کربن و منگنز وجود دارد که منجر به ایجاد لایه هایی از کاربید آهن می شود. (کاربید آهن یک ترکیب بسیار سخت است.)

ورق های ضد سایش دارای سختی های 400، 450، 500، 550 و 600 برینل و حتی بالاتر هستند و بر این اساس نامگذاری می شوند.

 انواع ورق های ضد سایش

انواع مختلفی از ورق های ضد سایش وجود دارند:

ورق ضد سایش هاردوکس

ورق ضد سایش ولدوکس

ورق ضد سایش دورستات

ورق ضد سایش کرسابرو

ورق ضد سایش دیلیدور

ورق ضد سایش هاردوکس

این نوع ورق با درجه سختی 400، 450 و 500 در صنایع داخلی کاربرد فراوانی دارد و از ویژگی های ورق های ضد سایش هاردوکس می توان به ماشین کاری، شکل دهی و جوشکاری اشاره کرد.

ورق هاردوکس 400

ورق هاردوکس 400 حاوی حدود 0.3 درصد کربن، 0.7 درصد سیلیکون، 1.6 درصد منگنز، 0.5-2.4 درصد کروم، 0.6 درصد مولیبدن، 1.5 درصد نیکل و مقادیر کمی عناصر فسفر است. گوگرد و بور است. در این ورق کربن، کروم و نیکل با توجه به ضخامت متفاوت است. 

ورق هاردوکس 450

ورق هاردوکس 450 حاوی حدود 0.26 درصد کربن، 0.7 درصد سیلیکون، 1.6 درصد منگنز، 1.4 درصد کروم، 0.6 درصد مولیبدن، 1.5 درصد نیکل و مقادیر کمی عناصر فسفر، گوگرد و بور است.

 ورق هاردوکس 500

ورق هاردوکس 500 حاوی حدود 0.3 درصد کربن، 0.7 درصد سیلیکون، 1.6 درصد منگنز، 1.5 درصد کروم، 0.6 درصد مولیبدن، 1.5 درصد نیکل و مقادیر کمی عناصر فسفر، گوگرد و بور است..

ورق ضد سایش ولدوکس

این نوع ورق به دلیل استحکام بالا و جوش پذیری مناسب بیشترین کاربرد را در صنعت خودرو دارد.

ورق ضد سایش کارسابرو

ورق ضد سایش کرسابرو علاوه بر مقاومت بسیار بالا در برابر سایش، قابلیت جوش پذیری بالایی نیز دارد. هنگامی که این نوع ورق با سنگ و تحت فشار و سایش قرار می گیرد، استحکام کششی آن تا 70 برابر افزایش می یابد. در نتیجه مقاومت این فولاد در برابر سایش باعث صرفه جویی در هزینه ها می شود.

ورق ضد سایش دورستات

این نوع ورق با درجه سختی های مختلف از 400 تا 600 تولید می شود. ترکیب شیمیایی ورق ضد سایش دورستات قابلیت جوشکاری آن را نسبت به سایر ورق های ضد سایش افزایش داده است. به طوری که حتی قبل از عملیات جوشکاری در ضخامت های کمتر نیازی به پیش گرم شدن نداشته باشد.

همچنین به دلیل کیفیت عالی این فولاد قابلیت جوش پذیری خوبی دارد. سختی و مقاومت بالای این نوع ورق باعث افزایش طول عمر قطعات سایش و در نتیجه کاهش هزینه های نگهداری می شود.

از جمله کاربردهای ورق ضد سایش دورستات می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• صنعت معدن

• ماشین سازی

• تولید سیمان

• ادوات کشاورزی

• لایروبی ها

• و ….

ورق ضد سایش دیلیدور

ورق ضد سایش دیلیدور با کیفیت بالا و مقاومت بیشتر، مناسب برای استفاده در صنایع فولادسازی، سنگ، فلز و سیمان می باشد.

مهمترین ویژگی های ورق ضد سایش

مهمترین ویژگی های ورق ضد سایش عبارتند از:

• در حالت نورد سرد تولید می شود و بنابراین در شرایط سخت عمر طولانی دارد.

• مقاومت بالایی در برابر سایش، سختی و ضربه دارد و برای استقامت در شرایط سخت و طولانی تولید می شود.

• قابلیت چکش خواری و جوشکاری بالایی دارد.

• از آنجایی که ورق ضد سایش استحکام بالایی دارد، تغییر شکل و سایش موضعی در آن بسیار کم بوده و به مرور زمان ایجاد می شود.

کاربرد ورق ضد سایش

ورق های ضد سایش در معادن به ویژه معادن سنگ، آسیاب ها یا هر فرآیندی که سایش شدید دارد استفاده می شود. از این ورق ها در زمینه هایی مانند تسمه نقاله، جابجایی مصالح و ساخت و ساز نیز استفاده می شود. 

ورق های ضد سایش به طور ویژه برای استفاده طولانی مدت و نگهداری در شرایط سخت ساخته شده اند. ورق های ضد سایش عموما مقاومت خوبی در برابر لغزش، ضربه و خراش نشان می دهند. مقدار بالای کربن در آلیاژ، سختی فولاد را افزایش می‌دهد و آن را به ماده‌ای ایده‌آل برای کاربردهایی تبدیل می‌کند که نیاز به ضربه یا مقاومت در برابر سایش بالا دارند. 

سختی بالا ممکن است با فولاد کربن بالا بدست آید و فولاد مقاومت خوبی در برابر نفوذ دارد. با این حال، نرخ سایش در مقایسه با ورق های آلیاژی حرارتی بیشتر است، زیرا فولاد کربنی شکننده است، بنابراین ذرات می توانند به راحتی از سطح پاره شوند. در نتیجه از فولادهای پرکربن برای مصارف پوشش دهی زیاد استفاده نمی شود. پدیده لغزش یک ماده یا یک سطح روی سطح دیگر که در واقع یک کار مکانیکی محسوب می شود و باعث حذف ذرات روی سطح می شود و باعث سایش سطح می شود. سایش نامیده می شود. سختی ورق خاصیت ضد سایش و استحکام ساختاری ایجاد می کند. افزایش سختی میزان سایش را کاهش می دهد زیرا از آسیب دیدن مواد ساینده به سطح جلوگیری می کند.

کدام یک از ورق های ضد سایش مناسب تر است؟

اینکه چه نوع ورق ضد سایش، در چه ضخامتی و چه درجه ای، کارایی مناسبی در صنعت مورد نظر داشته باشد، به عوامل مختلفی بستگی دارد. پاسخ به این سوال که در چه محیطی قرار است از ورق ضد سایش استفاده شود و اینکه آیا موادی مانند روغن، آب، هوا یا هر ماده دیگری بین ورق ها قرار می گیرد یا خیر، تاثیر زیادی در انتخاب ورق مناسب دارد.

بخش های مختلف یک سیستم در حال سایش

برای خرید ورق ضد سایش مناسب ابتدا لازم است اجزای سیستم سایش را به دقت توضیح دهید. به عنوان مثال، اگر ماده ساینده سنگ است یا اگر قرار است سایش در محیط آب انجام شود. تمامی این پارامترها در انتخاب نوع ورق هاردوکس و سختی آن موثر است.

طبق استاندارد DIN 50320، یک سیستم تریبولوژیکی از چهار جزء اصلی تشکیل شده است:

مواد ساینده (Active Body):

 موادی که باعث سایش سطح می شوند. مانند سنگ، خاک، ماسه، سیلیس و غیره

مواد تحت سایش (Passive Body)

 بخشی از سیستم سایش که با مواد ساینده درگیر می شود و ذرات سطحی خود را از دست می دهد.

مواد میانی (Accompanying Secondary)

 موادی از جمله آب، روغن، اسید یا هوا که ممکن است بین دو جزء فوق قرار داشته باشند.

عوامل محیطی (Ambient Medium):

پارامترهایی که سیستم در آنها کار می کند. مانند درصد رطوبت، خشکی هوا، نمک، دما و غیره.

عوامل موثر بر خواص ضد سایش فولادها

عوامل موثر بر خاصیت ضد سایش فولادها وجود دارد که در این قسمت به شرح مختصر این عوامل می پردازیم.

عملکرد کوئنچ تمپر: 

دلیل اصلی سختی بالای فولادهای مقاوم در برابر سایش، کوئنچ یا سرد شدن سریع پس از عملیات فولادسازی است. سرعت بالای خنک سازی باعث می شود که دانه بندی فولاد در کوچکترین حالت خود قرار گیرد. پس از کوئنچ، تمپر کردن برای کاهش شکنندگی و افزایش چقرمگی فولاد ضروری است.

پدیده سختی کار: 

یکی دیگر از دلایل پیدایش خاصیت ضد سایش در فولاد ریشه در پدیده سخت کاری دارد. در طول شکل دهی این قطعات، اعوجاج زیادی در شبکه کریستال فولادی ایجاد می شود. این اعوجاج باعث ایجاد عیوب می شود که از حرکت نابجایی ها در سطح فولاد جلوگیری می کند و سختی را بسیار افزایش می دهد. هر چه چرخه های شکل گیری این ورق های فولادی بیشتر باشد، سخت تر خواهد بود.

 درصد کربن:

 کربن نقش مهمی در خاصیت ضد سایش فولاد دارد. زیرا باعث افزایش سختی و چقرمگی فولاد می شود، اما افزودن کربن زیاد به فولاد، استحکام کششی فولاد را کاهش داده و آن را شکننده و آسیب پذیر می کند.

تولید ورق ضد سایش

مانند سایر انواع فولاد، فولاد ضد سایش از سنگ آهن، کربن و سایر عناصر آلیاژی تولید می شود. سنگ آهن در کوره بلند ذوب می شود. سپس مواد نامطلوبی که ممکن است در سنگ معدن وجود داشته باشد حذف می شوند. کربن، عناصر ضد اکسیداسیون و سایر عناصر آلیاژی در این زمان اضافه می شوند.

عناصر آلیاژی مانند کربن، منگنز، نیکل، کروم و بور به نسبت های مختلف به فولاد اضافه می شوند. از این عناصر در تولید ورق آلیاژی نیز استفاده می شود. بنابراین این ورق ها دارای خواص مکانیکی و شیمیایی متفاوتی هستند که منجر به تولید محصولات نهایی متفاوت می شود. پس از این، نوبت به عملیات نورد می رسد.

دستگاه نورد و غلتک های مختلف با توجه به ضخامت نهایی انتخاب می شوند. پس از اتمام تغییر شکل با نورد، محصول نهایی توسط دستگاه های برش به طول مورد نظر برش داده شده و پس از انجام عملیات تکمیل و کنترل، بسته بندی و به انبار محصول منتقل می شود. 

برندهای معروف ورق ضد سایش

ورق ضد سایش هاردوکس: این ورق ها معمولا با سختی های 400، 450، 500، 550 و 600 برینل یا بالاتر عرضه می شوند. در این میان ورق های هاردوکس با سختی 450 و 500 بیشتر در صنایع داخلی استفاده می شود. این نوع ورق فولادی آلیاژی با کربن بالا است. می دانیم که با افزایش کربن، سختی افزایش می یابد. اما قدرت کاهش می یابد. بنابراین برای پروژه های ساختمانی مانند تیر، ستون یا پل ایده آل نیست. اما در تماس با مواد ساینده بسیار مقاوم هستند.

ورق ضد سایش دوروستات:

 این ورق ها در گریدهای 400-600 برینل تولید می شوند. قابلیت ماشینکاری و جوشکاری آن در مقایسه با سایر فولادها بیشتر است. بیشترین کاربرد را در معدن، فولاد سازی، تولید سیمان، ابزار آلات کشاورزی، لایروبی و غیره دارد.

ورق ضد سایش دیلیدور:

 این ورق ها علیرغم سختی بالایی که دارند چقرمگی خوبی از خود نشان می دهند.سه نوع اصلی ورق دیلیدور V، L و C هستند. ورق دیلیدور نوع V ساختار مارتنزیتی با درصد کربن کمتری دارد. چقرمگی این ورق ها با افزایش درصد کربن در آن ها کاهش می یابد. ورق دیلیدور نوع L به دلیل ساختار بینیتی از چقرمگی کمتری برخوردار است. Dillidur C نیز به دلیل درصد کربن بیشتر، کمترین چقرمگی را دارد.

ورق ضد سایش ولدوکس نام تجاری ورق فولادی ضد سایش است. این فولاد به دلیل داشتن عناصر آلیاژی کمتر از استحکام بالایی برخوردار است. این قدرت باعث شده است که از آن در صنعت ساختمان یا خودروسازی استفاده شود. گریدهای مختلف ورق ولدوکس از 700 تا 1300 موجود است و ضخامت آن بین 4 تا 1400 میلی متر متغیر است. یکی دیگر از ویژگی های معروف ورق ولدوکس جوش پذیری خوب آن است.

ورق ضد سایش کرسابرو: 

چقرمگی بالا، خواص جوشکاری مطلوب و شکل پذیری مناسب از ویژگی های اصلی این نوع ورق ضد سایش است. خاصیت ضد سایش ورق کرسابرو 50 درصد بیشتر از فولادهای معمولی است. عناصر آلیاژی اصلی آن کروم، مولیبدن و تیتانیوم است و در روغن خاموش می شود. صنایع معدنی، سیمان و فولاد از عمده ترین استفاده کنندگان ورق ضد سایش کرسابرو هستند.

ورق ضد سایش راک استار: 

مهمترین گرید فولاد ضد سایش راک استار 400 است. ورق ضد سایش Rockstar با عملیات حرارتی کوئنچ تمپر تولید می شود. همچنین دارای ترکیبی منحصر به فرد از سختی، شکل پذیری و چقرمگی است. این ورق ضد سایش با درصد کربن کم ساخته شده است، بنابراین خواص جوشکاری خوبی دارد. این ورق ها اغلب با ضخامت های 6 تا 75 میلی متر عرضه می شوند.

راهنمای خرید ورق ضد سایش

قیمت ورق ضد سایش بسته به ضخامت و وزن آن متفاوت است. همچنین هر نوع ورق با توجه به درصد عناصر آلیاژی متفاوت، قیمت متفاوتی خواهد داشت. علاوه بر این دو مورد، بازار فولاد ایران همواره دارای نوسان بوده و نمی توان قیمت ثابتی برای انواع ورق های فولادی داشت. بنابراین استعلام قیمت ورق مورد نظر ضروری است.

اگر قصد خرید ورق های هاردوکس را دارید; مهمترین شرایطی که ورق هاردوکس هنگام خرید باید داشته باشد عبارتند از:

• دارای رنگ اپوکسی ضد اکسیداسیون

• یک برچسب رنگی با شماره ذوب و تمام مشخصات ذکر شود.

• تست کامل UT در مشخصات آن ذکر شده است.

• داشتن شناسنامه اصلی

• باید لبه های تیز و بدون اعوجاج داشته باشد.

• یک سری برچسب جانبی باید برای شناسایی سریع محصول در دسترس باشد.

مرجع فروش ورق ضد سایش

قطعا بهتر است محصولات و کالاهای صنعتی را از طریق نمایندگی های مجاز یا مراجع فروش خریداری کنید. زیرا دسترسی به کارخانه ها و خرید مستقیم از آنها در بسیاری از موارد امکان پذیر نیست و یا با مشکلات زیادی همراه است.

در صورتی که تمامی مراجع فروش یک محصول را از کارخانه های داخلی یا تولید کنندگان خارجی تهیه کرده و با قیمت های بسیار نزدیک به قیمت کارخانه به فروش برسانند.

این موضوع در مورد خرید ورق ضد سایش نیز صدق می کند و اگر بتوانید از نمایندگی های معتبر خرید خود را انجام دهید قطعا از قیمت و کیفیت آن مطمئن خواهید بود.

فروش ورق ضد سایش در آهن مارت

برای خرید ورق ضد سایش در اصفهان از طریق نمایندگی اصلی فروش این ورق بازرگانی آهن مارت اقدام نمایید. بازرگانی آهن مارت یکی از بزرگترین مرجع فروش انواع آهن آلات صنعتی و ساختمانی، فروش کلیه مقاطع فولادی از جمله ورق ضد سایش می باشد.

به طور کلی از ورق های ضد سایش در معادن، آسیاب ها و بسیاری از فرآیندهای دیگر استفاده می شود. این نوع ورق ها با توجه به ویژگی های متنوعی که دارند در موارد مختلفی قابل استفاده هستند.

قیمت مقاطع فولادی که تحت تاثیر عوامل مختلفی قرار دارد، مدام در نوسان است و هر روز شاهد افزایش یا کاهش قیمت هستیم. قیمت ورق مانند سایر مقاطع فولادی در طول روز یا هفته در نوسان است. با مراجعه به صفحه "ورق ضد سایش" می توانید از تغییرات قیمت این محصول مطلع شوید.

خرید ورق سیاه